NARODNO POZORIŠTE SOMBOR - Sombor

[You must be registered and logged in to see this image.]

Narodno pozorište je svečano otvoreno 25. novembra 1882. godine. Zgrada, prvobitno u klasicističkom stilu, naknadno je često prepravljana, što je uticalo na njen današnji eklektički izgled. Mada pozorišna tradicija postoji još od XVIII veka, dugo se čekalo i na zgradu namenjenu baš scenskoj umetnosti, ali zato je Sombor dobio tipično kamerno pozorište sa salom od 324 sedišta i oslikanom tavanicom. Tekst autora Nade Savković, preuzet iz vodiča ''Vojvodina – kulturna baština''.

U Narodnom pozorištu sam ostvarila  rolu u predstavi "Čiča Tomina Koliba".

Neodvojivo od Sombora jesu ličnosti koje su doprinele da Sombor bude pominjan u svetu umetnosti i književnosti.

Krenućemo o jednom od najvećeg ne samo u Somboru, Bačkoj, Vojvodini, Srbiji već u celom svetu, čuvenog velikana među velikanima, slikaru Milanu Konjoviću.  

~~~~~~~~~~

Velika imena iz oblasti kulture - slikarstva

[You must be registered and logged in to see this image.]

Milan Konjović
(28.01.1898. Sombor - 20.10.1993. Sombor)

Od 1904. do 1916. u Somboru pohađa osnovnu školu i Gimnaziju. 1914. godine u Gimnaziji prvi put izlaže pedesetak radova slikanih po prirodi. 1919. godine se upisuje na Akademiju likovnih umetnosti u Pragu, u klasu Vlaha Bukovca. Nakon dva semestra, studije nastavlja samostalno. U Pariz stiže maja 1924. i ostaje do 1932. godine, do svog konačnog povratka u Sombor, gde se posvetio slikanju rodnog kraja, njegovog pejzaža, ljudi i ambijenata sa strašću vizionara, koji svemu što radi daje pečat svoje autentične stvaralačke ličnosti. Leti slika u Dalmaciji (Mlini, Cavtat, Dubrovnik).

Stvaralaštvo Milana Konjovića podeljeno je u nekoliko faza. „Crvena faza” obuhvata razdoblje od 1934. do 1940. godine. Za vreme rata, 1941. godine, nalazi se u zarobljeništvu u Osnabriku. Posle povratka 1943, 1944. i 1949. godine nastaju Konjovićevi pasteli. Ulja stišanog kolorita nastala od 1945. do 1952. sačinjavaju umetnikovu „sivu fazu”. Godina 1953. znači preokret u Konjovićevom slikarstvu: odnos prema predmetu postaje slobodniji, na delima „kolorističke faze” plamsa čista, intenzivna boja. Nova slikarska orijentacija kulminira i traje na radovima „asocijativne faze” (1960-1984). 1985. počinje sa prvim varijacijama na temu vizantijske umetnosti, i do kraja 1990. nastaje tridesetak dela nove „vizantijske faze”, sa kojom se i završava Konjovićev prebogati opus od oko 6.000 radova, ulja, pastela, akvarela, tempera, crteža, tapiserija, pozorišnih scenografija, skica za kostim, vitraža, mozaika, grafika i drugog.

Ovo jedinstveno, raznovrsno delo afirmisalo je ime svoga majstora sa 297 samostalnih izložbi i oko 700 grupnih u zemlji i inostranstvu: Pragu, Budimpešti, Beču, San Francisku, Njujorku, Londonu, Amsterdamu, Sao Paolu, Rimu, Modeni, Atini, Parizu, Moskvi. Dobitnik je brojnih značajnih nagrada i priznanja u zemlji i inostranstvu.

[You must be registered and logged in to see this image.]
______________________________________
Izvor: SOorg.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Sava Stojkov

Rođen je 29. marta 1925. godine u Somboru. Danas živi i radi u Somboru. Poslednjih dvadeset godina mnogo je putovao i na 312 samostalnih i preko 550 kolektivnih izložbi pokazao je svetu svoj skroman deo bogate duhovnosti naše zemlje i našeg naroda.

Tokom ratne 1941. i 1942. godine, kada je imao petnaest godina, dobio je od svog druga celokupan slikarski pribor. Tada nastaju prva ulja na platnu, kada je naslikao svoj rodni Prnjavor i okolinu i predgrađe Sombora. Odlazak u Niš na odsluženje vojnog roka predstavlja značajnu fazu za kasnije formiranje slikarske i umetničke ličnosti Save Stojkova. Tu je uspešno uređivao zidne novine i panoe. Tada je dobio prvu svoju nagradu što mu je omogućilo da upozna akademskog slikara Branka Šotru, koji se posebno zainteresovao za Savu kada je u Domu armije video izloženo 40 njegovih slika.

Dobitnik je više od 20 nagrada i priznanja. Među najznačajnijim su: Nagrada za životno delo (1993. godine) i „Masarikova” nagrada Češke akademije umetnosti, koja mu je uručena u Pragu 1996. godine.

[You must be registered and logged in to see this image.]

[You must be registered and logged in to see this image.]

Pavle Blesić

Rođen je u Somboru 6. avgusta 1924. godine. Godine 1945. diplomirao je na Državnoj trgovačkoj akademiji u Somboru, a 1946. na Učiteljskoj školi – Preparandiji u Somboru. Od 1953. do 1955. studira slikarstvo na likovnom odseku Više pedagoške škole u Novom Sadu. Član je ULUS-a od 1965. godine. Od 1967. do 1971. studira na Filozofskom fakultetu u Beogradu, na grupi za istoriju umetnosti. Do sada je izlagao na 38 samostalnih i na preko 300 kolektivnih izložbi i zemlji i inostranstvu. Za svoj rad dobio je više značajnih nagrada i priznanja.

Pavle Blesić iz pera Bele Durancija: – Teško je zamisliti slikarstvo Pavla Blesića, a pri tome ne pomenuti Sombor. Od 1959. godine Blesić se iskazivao uporedo na dva likovna područja. Baveći se slikarstvom, bavio se i skulpturom. Tragao je za vlastitim izrazom. Već učešćem na Oktobarskom salonu 1965. u Beogradu, samosvojnost mladog umetnika iz Sombora bila je potvrđena. Posebno prepoznatljiv bio je na drugom Trijenalu crteža u Somboru. Zapis I i Zapis II ostali su upamćeni u skupini od šesdeset učesnika.
Nije se odrekao svog prava na Sombor. Naprotiv! Trajno se opredelio za izazovnost zavičajnog okruženja. Nije se „uplašio” već slikarski opevanog i po tome u svetu poznatog grada. Tiho, da ne remeti koprene uspomene, zaronio je u intimu varoši i „malih stvari” u njoj.

[You must be registered and logged in to see this image.]

[You must be registered and logged in to see this image.]

Zoran Stošić Vranjski

Zoran Stošić Vranjski je slikar veoma prepoznatljivog i visoko kotiranog opusa (uljano slikarstvo, crtež, akvarel, pastel i kolaž), puno puta nagrađivan za svoj umetnički rad i više od 50 godina prisutan na domaćoj i međunarodnoj likovnoj sceni. Izlagao je u svim najvažnijim gradovima, paviljonima i galerijama u zemlji: u Beogradu, Vranju, Somboru, Novom Sadu, Podgorici, Beču, Lusaki, Bolcanu, Minhenu, Parizu, Santandreji, Budimpešti, Ksantiju, Baji, Skoplju, Zagrebu, Sarajevu, Osijeku, Vinkovcima, Bitolju… Kolektivnih nastupa ima preko 600.

Rođen je u Vranju 1936. godine. Slikarske studije završio je u Beogradu na Višoj pedagoškoj školi - slikarski odsek u klasi profesora Ante Abramovića. Prvu samostalnu izložbu imao je u Vranju 1955. Član je Udruženja likovnih umetnika Srbije i Vojvodine od 1967., Udruženja književnika Srbije i Društva književnika Vojvodine. Redovan je član Matice Srpske. Legati Zorana Stošića Vranjskog od 1992. postoje u Narodnom muzeju u Vranju i Gradskom muzeju u Somboru, o njemu ima preko 600 objavljenih bibliografskih jedinica u zemlji i inostranstvu. Monografija posvećena ovom slikaru „Kosmičko ogledalo Zorana Stošića Vranjskog” objavljena je 1993. sa tekstom Miloša Arsića, a Miloš Jeftić je 1997. objavio knjigu „Kosmosi Zorana Stošića Vranjskog”.

Osim u likovnoj umetnosti ovaj slikar se izražavao kao veoma zanimljiv pisac likovne esejistike. Objavljene su mu knjige i rasprava o likovnoj umetnosti: „Dvanaest testamenata gradu Vranju” (1995.), „Žitija slikara” (u ediciji od 1999.), „Slikarska kazivanja” (2000.), „Prikazanja Fruškogorskih manastira i slikarska priključenija” (2006.).

Prilikom boravka članova posade „Apolo 15” u Novom Sadu, poklonio je astronautima svoje slike inspirisane Mesečevim predelima. „Slike koje smo danas dobili zaista izgledaju kao teren na Hadlijevoj brazdi na kojoj smo se spustili” - izjavio je tada astronaut Džon Irvin. Ovim povodom je od NASA-e dobio Medalju za slikanje kosmosa, kao i od Smitsonovog instituta za izučavanje kosmosa. Zoran Stošić Vranjski živi i radi u Somboru.

[You must be registered and logged in to see this image.]

[You must be registered and logged in to see this image.]

Dragan Stojkov

Dragan Stojkov rođen je u Somboru 4. februara 1951. godine. 1969. završio je Školu za primenjene umetnosti u Novom Sadu, a potom 1979. i studije na Academia di belle Arti u Veneciji. Dobitnik je velikog broja nagrada i priznanja koji su ga učinili jednim od najpoznatijih slikara u državi.

Njegovo slikarstvo je često prožeto velikim književnim delima u kojima pronalazi neiscrpnu inspiraciju. Pomenute serije slika na taj način nisu samo ilustracije „velikih stihova i misli”, nego težnja da se prikaže jedna druga prikrivena dimenzija, kao i subjektivna fascinacija. Tako su nastali ciklusi „Santa Maria della Salute” inspirisana pesmom Laze Kostića, „Hazarski rečnik” po romanu Milorada Pavića, „Vera Pavladoljska” Matije Bećkovića…

U skladu sa tim, njegove slike su rađene klasičnim – tradicionalnim tehnikama, jezikom figurativnog hiperrealizma kroz nadrealističku simboliku.

Pored gotovo svih gradova bivše Jugoslavije, njegove slike izlagane su i u svim većim svetskim centrima, kao što su Pariz, London, Rimini, Melburn, Venecija, Budimpešta, Njujork, Čikago, Rim i mnogi drugi gradovi. Dragan Stojkov živi i radi u Somboru.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Ulje na platnu, 60x60 cm

[You must be registered and logged in to see this image.]

Hadži Dušan Mašić

Hadži Dušan Mašić (1935), akademski vajar i grafičar. Njegovi radovi sa svojim metaforičkim grafikama i arhiktetonskim crtežima obišli su svet od Sombora, Ečke, diljem Evrope do dalekog Japana. Dobitnik je brojnih nagrada i priznanja, kao umetnik široke intelektualne radoznalosti, čija diskurzivnost nije odstupala, niti odstupa, od stava: „da treba živeti za umetnost, a ne od umetnosti” i nasilja marketinga. Hadži Dušan Mašić 8. novembra 1994. godine poklonio je Gradskom muzeju 222 umetnička dela. Time je zasnovao svoj legat koji sadrži crteže, slike, skulpture, grafike, plakate, radove iz domena primenjene umetnosti, kompletnu dokumentaciju o slikaru: biografske podatke, zajedničke i samostalne izložbe, objavljene članke i sve ono što je vezano za ličnost delo ovog priznatog umetnika. Svake godine na Mitrovdan, svoju porodičnu slavu, Hadži Dušan Mašić obogaćuje svoj legat u Gradskom muzeju, tako da do sada sadrži više od 1.000 umetničkih dela i predmeta.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Na Drini ćuprija. ulje na platnu, 50x60

[You must be registered and logged in to see this image.]

Bratislav Brane Savović
(1935-1989)

Bratislav Bane Savović rođen je 1935. godine u Beogradu. Diplomirao primenjenu umetnost u Novom sadu 1959. godine u klasi profesora D. Anđelković. Dugo vremena bavio se profesionalno žurnalistikom (Večernje novosti, Borba). Bio je član ULUPUDUS-a. Preminuo 5. februara 1989. godine u Somboru. U svom stvaralačkom veku imao je preko 70 samostalnih i 30 grupnih izložbi, kako na prostoru bivše SFRJ, tako i širom Evrope. Dobitnik je dve međunarodne nagrade: medalja na Prvom međunarodnom „Pleneru” na zemlji Sandeckoj (Novi Sanč, Poljska) 1969. godine i treće mesto na Grand Prix, Boker, Francuska, 1981. godine. U okviru jubilarne 1977. godine Savovićev rad (povelja) uručen je predsedniku Titu. Radovi Baneta Savovića mogli su se videti kako u privatnim, tako i u profesionalnim javnim galerijama u mnogim zemljama Evrope, kao i u Kanadi, Americi, Australiji, Japanu i Iranu. Mnogi njegovi radovi nalaze se u vlasništvu poznatih ljudi u svetu poput Fidela Kastra, Anatolija Karpova, Pitera Justinova, Franca Bekenbauera, Šarla Aznavura.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Dragan Rakić
(1957-2009)

Rođen je 1957. u Somboru,gde je završio Gimnaziju. Diplomirao je stomatologiju, a potom Višu pedagošku školu – odsek restauracije i Likovnu akademiju u Beogradu. Svoju likovnu preokupaciju usmerio je ka vizuelnoj umetnosti. Bio je član međunarodne asocijacije „Apsolutno”, koja je svoje projekte prezentovala širom sveta. Likovni život našeg grada obogatio je dvema svojim izložbama 1991. i 1994. godine. Sa izložbe „Kružno – kvadratno” jedan njegov rad otkupljen je za fond „Likovne jeseni”. Minulih godina radio je sa mladima, sa grupom „Vakuum pak”, koja je delovala u okviru somborskog Doma omladine. Pojedini istoričari umetnosti i likovni kritičari smatraju Dragana Rakića jednim od najznačajnijih likovnih stvaralaca na polju vizuelne umetnosti u nas. Bio je docent na Likovnoj akademiji u Novom Sadu. Preminuo je u Somboru 8. januara 2009. godine.

[You must be registered and logged in to see this image.]

Iz ciklusa kružno kvadratno